Çölyak Hastalığı

Çölyak Hastalığı Nedir?

Çölyak hastalığı, vücudun bağışıklık sisteminin gluten adlı bir proteine karşı anormal tepki verdiği otoimmün bir hastalıktır. Gluten; buğday, arpa, çavdar ve bunlardan yapılan ürünlerde bulunan bir proteindir. Çölyak hastalığı olan bireyler gluten içeren gıdaları tükettiklerinde bağışıklık sistemi ince bağırsaklardaki villus adı verilen ve besinlerin emilmesini sağlayan küçük çıkıntılara zarar verir. Villusların zarar görmesi besinlerin emilimini bozar (bu duruma malabsorbsiyon denilir) ve bunun sonucunda birçok sağlık problemi ortaya çıkabilir.

 

Çölyak Hastalığının Belirtileri

Çölyak hastalığı belirtileri kişiden kişiye değişebilir, en yaygın olanlar şunlardır:

-Karın ağrısı, şişkinlik ve gaz

-İshal veya kabızlık

-Ağızda aftlar

-Dişlerde lekelenmeler ve çukurlar

-Kilo kaybı

-Yorgunluk ve halsizlik

-Cilt döküntüleri (özellikle dermatitis herpetiformis adı verilen bir tür döküntü)

-Demir eksikliği anemisi

-Vitamin B12 ve D vitamini eksikliği

-Çocuklarda ve ergenlerde büyüme gelişme geriliği, boy kısalığı, düşük vücut ağırlığı

-Osteoporoz (kemik erimesi)

 

Tanı ve Tedavi

Çölyak hastalığının teşhisinde kanda glutenin sebep olduğu bağışıklık tepkisini ölçen otoantikoarlar kullanılır ama kesin tanısı duodenum adı verilen ince bağırsak bölümünden alınan biyopsi ile konulur. Tedavisi gluten içeren gıdalardan ömür boyu kaçınmaktır. Gluten içeren buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllardan uzak durulması ince bağırsakların iyileşmesini sağlayıp belirti ve bulguların düzelmesine yardımcı olur.

Çölyak hastalığı kalıcı bir durumdur ancak diyetin dikkatlice uygulanması ile hastalar genellikle sağlıklı bir yaşam sürdürebilirler.