Gergin Omurilik Sendromu

Gergin Omurilik Sendromu Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

Gergin Omurilik Sendromu (GOS), tıpta  "Syringomyelia" olarak da bilinen ve omurilikteki sıvı dolu kistlerin (siringomiyelik kistlerin) oluşumu ile karakterize bir nörolojik hastalıktır. Bu kistler, omurilik dokusunun içinde ya da çevresinde yerleşebilir ve zamanla genişleyebilir. Bu durum, omuriliğin normal işlevini bozar, çevresindeki sinirler üzerinde baskı oluşturarak çeşitli nörolojik belirtilere yol açar.

 

Gergin Omurilik Sendromu (Syringomyelia) Nedir?

Gergin Omurilik Sendromu, omurilik kanalında anormal sıvı birikimi sonucu gelişen bir hastalıktır. Bu sıvı, omurilik etrafındaki boşluklarda ya da direkt olarak omurilik dokusunun içinde yer alan bir kiste (siringomiyelik kist) dönüşebilir. Bu kistler, omurilikteki sinir hücrelerine baskı yaparak çeşitli motor ve duyusal problemleri tetikler.

Gergin Omurilik Sendromu genellikle,  Arnold-Chiari malformasyonu,  travmalar,  genetik hastalıklar veya  inme sonrası gibi durumlarla ilişkilidir. Ancak bazen nedeni bilinmeyebilir.

 

Gergin Omurilik Sendromunun Nedenleri

Gergin Omurilik Sendromu'nun başlıca nedenleri şunlardır:

1. Arnold-Chiari Malformasyonu:

Bu, beynin arka kısmındaki beyin sapının anormal şekilde gelişmesi durumudur. Beyin sapı, omurilikle olan bağlantısını zorlaştırarak sıvı birikimine neden olabilir.

2. Omurilik Travmaları:

Omurilikte meydana gelen yaralanmalar veya kırıklar, sıvı birikimi ve kist oluşumuna yol açabilir.

3. Genetik Faktörler:

Bazı genetik hastalıklar, omurilikte sıvı birikimine yol açabilir. Örneğin,  Marfan sendromu ve  Ehlers-Danlos sendromu gibi bağ dokusu hastalıkları bu durumu tetikleyebilir.

4. Tümörler ve Kitleler:

Omurilikte veya çevresindeki yapılar üzerinde büyüyen tümörler, sıvı birikimine neden olabilir.

5. Enfeksiyonlar ve İnflamasyon:

Omurilik enfeksiyonları veya iltihabi hastalıklar, sıvı birikiminin başlangıcına yol açabilir.

6. Doğumsal Bozukluklar:

Gergin omurilik sendromu, doğuştan gelen bazı anormalliklerle de ilişkilidir.

 

Gergin Omurilik Sendromunun Belirtileri

Gergin Omurilik Sendromu'nun belirtileri, kistin büyüklüğüne, yerleşimine ve omurilikteki sinirleri ne kadar etkilediğine göre değişebilir. Ancak, en yaygın belirtiler şunlardır:

1. Ağrı:

Özellikle boyun, omuzlar, sırt ve kolların üst kısmında ağrılar ve kas spazmları görülebilir.

2. Hissetme Bozuklukları:

Vücudun üst kısmında, özellikle kollarda ve ellerde uyuşma, karıncalanma veya his kaybı yaşanabilir.

3. Zayıflık ve Felç:

Omurilik üzerindeki baskıya bağlı olarak kolların ve bacakların zayıflaması veya felç gelişebilir. Bu genellikle her iki vücut tarafında da olabilir.

4. Baş Dönmesi ve Denge Problemleri:

Beynin dengeyi kontrol eden bölümleri etkilenebilir, bu da baş dönmesi ve koordinasyon kaybına yol açabilir.

5. Sırt, Boyun ve Omuz Bölgesinde Sertlik:

Özellikle boyun ve sırt bölgesinde kas sertlikleri görülebilir.

6. İdrar ve Dışkı Kontrolü Sorunları:

İleri evrelerde, omurilikteki hasar idrar ve dışkı kontrolünün kaybına yol açabilir.

7. Solunum Problemleri:

Eğer kist, beyin sapına yakın bir yerde yer alıyorsa, solunum problemleri, yutma güçlükleri ve ses kısıklığı gibi sorunlar gelişebilir.

8. Kas Atrofisi:

Uzun süreli sinir baskısı, kas kaybına (atrofi) neden olabilir.

 

Gergin Omurilik Sendromu Tanısı

Bu sendromun tanısı, genellikle aşağıdaki yöntemlerle konulur:

1. Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR):

Gergin Omurilik Sendromu'nun tanısında  MR en yaygın kullanılan yöntemdir. MR, omurilikteki sıvı birikimini, kistlerin boyutunu ve yerleşimini gösterir.

2. Bilgisayarlı Tomografi (BT):

Daha az sıklıkla, ancak bazı durumlarda kullanılan bir diğer görüntüleme yöntemidir. Omurilikteki yapısal değişiklikleri tespit etmek için kullanılabilir.

3. Fiziksel Muayene ve Nörolojik Testler:

Doktor, kas güçsüzlüğü, duyusal kayıplar ve refleksler gibi nörolojik semptomları değerlendirir.

4. Kistik Bozuklukları Göstermek İçin Kontrastlı MR:

Bazı durumlarda, daha detaylı görüntüleme için kontrast maddeli MR kullanılabilir.

5. Lomber Ponksiyon:

Omurilik sıvısındaki anormallikleri değerlendirmek amacıyla, bazı vakalarda  lomber ponksiyon (belden sıvı alma) yapılabilir, ancak bu genellikle nadirdir.

 

Gergin Omurilik Sendromu Tedavisi

Gergin Omurilik Sendromu'nun tedavisi, hastalığın şiddetine, kistin büyüklüğüne ve etkilediği alanlara göre değişir. Tedavi genellikle birkaç aşamadan oluşur:

1. Medikal Tedavi

-Ağrı Yönetimi: Gergin omurilik sendromu, ciddi ağrılara yol açabileceği için ağrı yönetimi önemlidir. Ağrı kesiciler, kas gevşeticiler ve nöropatik ağrı tedavisi için ilaçlar (örneğin, gabapentin) kullanılabilir.

-Antiinflamatuar İlaçlar: Omurilikteki iltihabı azaltmak amacıyla kortikosteroidler veya antiinflamatuar ilaçlar kullanılabilir.

-Fizyoterapi: Fiziksel terapi, kas güçsüzlüğünü ve hareket kısıtlılıklarını azaltmaya yardımcı olabilir.

 

2. Cerrahi Tedavi

Gergin Omurilik Sendromu'nda cerrahi tedavi, sıvı birikimini ve kisti ortadan kaldırmayı hedefler. Cerrahi müdahale aşağıdaki şekilde yapılabilir:

-Siringomiyetik Kistin Drenajı: Eğer kist büyükse ve omurilikteki baskıdan dolayı ciddi nörolojik hasar oluşuyorsa, cerrahi olarak kist sıvısı boşaltılabilir.

-Fistül Kapama veya Duruş Düzeltme: Arnold-Chiari malformasyonu veya başka yapısal anormallikler varsa, bu durumlar cerrahi müdahale ile düzeltilmeye çalışılabilir. Beyin sapındaki basıncı azaltmak için cerrahi müdahale yapılabilir.

-Omurilik Stabilizasyonu: Omurilikteki herhangi bir yapısal problem (örneğin, travma sonrası değişiklikler) varsa, omurgada stabilite sağlamak için cerrahi işlem gerekebilir.

 

3. Rehabilitasyon ve Destek Tedavisi

-Fiziksel Terapi: Kas zayıflığını, koordinasyon problemlerini ve hareket kaybını tedavi etmek amacıyla fiziksel terapi önerilir.

-Konuşma Terapisi: Eğer yutma, konuşma veya solunum ile ilgili sorunlar varsa, konuşma terapisi ve solunum terapisi uygulanabilir.

-İdrar ve Dışkı Kontrolü: İdrar ve dışkı kontrolü problemleri olan hastalar için, bazı yardımcı cihazlar veya cerrahi müdahaleler gerekebilir.

 

4. Düzenli Takip

-Gergin omurilik sendromu tedavisinde uzun vadeli takipler önemlidir. Kistlerin büyümesi veya yeni nörolojik belirtilerin gelişmesi durumunda tedavi planı güncellenebilir.

 

 

Gergin Omurilik Sendromu, ciddi nörolojik komplikasyonlara yol açabilen bir hastalık olsa da, erken tanı ve uygun tedavi ile hastaların yaşam kalitesi iyileştirilebilir. Cerrahi müdahale, hastalığın şiddetine ve kistin yerleşimine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Semptomların tedavi edilmesi ve düzenli takip, hastaların uzun vadeli iyileşmesinde önemli rol oynar.