Katarakt ameliyatında gözümüzde bulunan matlaşmış mercek ameliyat ile alınmaktadır. Ameliyatın sonraki aşamasında göz içerisine yapay göz içi mercek yerleştirilmektedir. Yapay göz içi mercek çok ince bir mercektir. Birçok farklı malzemeden yapılmaktadır. Malzemeler farklı olsa da kullanılan göz içi mercek malzemeleri vücut dokuları ile uyumludur ve zararlı toksik etkileri yoktur.
Akıllı göz içi lens ne demektir?
Katarakt ameliyatı sonrasında göze yerleştirilen çok odaklı göz içi lensler isimlendirilme kolaylığı sağlamak amacıyla "akıllı mercek" olarak adlandırılmaktadırlar.
Göz içi lens çeşitleri nelerdir?
1. Tek odaklı (Monofokal) lensler: Katarakt ameliyatında en fazla kullanılan lenslerdendir. Tek bir noktada odaklanma yaparlar. Olguların büyük çoğunluğunda uzak görüş daha net olacak şekilde göz içi mercek ayarlaması yapılır. Bu nedenle ameliyat sonrası okuma veya yakın işlerinde kullanmak için ayrı bir yakın gözlüğü kullanılmasını gerektirir.
2. Çok odaklı (Multifokal) göz içi lensler: Ameliyat sonrasında hem yakın hem de uzak mesafeler başka ek bir gözlüğe ihtiyaç duyulmadan net bir şekilde görülür. Bu lenslerin trifokal, akomodatif, EDOF lensler olarak farklı çeşitleri bulunmaktadır.
3. Torik göz içi lensler: Yüksek derecede astigmatı olan hastalar için uygundur.
4. Torik Multifokal: Yüksek dereceli astigmatı düzelten aynı zamanda çok odaklı yapısı ile hem yakın hem de uzak mesafelerde net bir görüş sağlarlar.
Göz içi mercek seçimi nasıl yapılmalıdır?
Göz içi merceğin seçiminde hastanın günlük hayatındaki ihtiyaçlarının yanında tıbbi durumunu da göz önünde bulundurmak gerekmektedir. Hasta ve hekim birlikte karar verme sürecine katkıda verir. Karar verirken sorgulanması gereken durumlar şunlardır;
1. Sizin için günlük yaşamda okuma, bilgisayar ekranına bakma, ince detaylı işler ile ilgilenme gibi net yakın görmeyi gerektiren aktiviteler mi daha önemlidir? ya da araç sürme, dış ortamlarda vakit geçirme, televizyon izleme gibi net uzak görmeyi gerektiren aktiviteler mi daha baskındır?
2. Her türlü mevsim şartlarında ve gece çok sık araç kullanmanız gerekiyor mu?
3. Diyabet (Şeker hastalığı), nörolojik hastalıklar gibi ciddi hastalıklarınız var mı?
4. Şaşılık, çift görme, tiroid oftalmopati, glokom, yaşa bağlı maküla dejenerasyonu (sarı nokta hastalığı) ve daha önceden göze darbe alınmış olması, daha önceden geçirilmiş göz ameliyatları gibi ek bir göz sorununuz var mı?
5. Göz içi merceğin gözde stabilitesini etkileyecek ek bir göz rahatsızlığı var mı?
6. Göz dokularına toksik etkisi olabilecek ilaç kullanımı öykünüz var mı?
7. Gece körlüğü ya da başka genetik geçişli göz hastalığınız var mı?
8. Aile bireyleri arasında göz rahatsızlığı olan kişiler var mı?
Multifokal göz içi lenslerin avantajları nelerdir?
1. Katarakt ameliyatı sonrasında hem uzak hem de yakını gözlüksüz net göreceğiniz için ek gözlük veya kontakt lens masrafınız olmaz.
2. Gözlüklere bağımlılığınız olmadığı için daha rahat ve aktif bir yaşamınız olur.
3. Yakın ve uzak görmenin yanında ara mesafede net bir görüşünüz olacağı için kesintisiz bir görüşe sahip olursunuz.
Multifokal göz içi lenslerin dezavantajları nelerdir?
1. Çok küçük yazıları görmek için ilave yakın gözlükleri bazen gerekebilir.
2. Gece şartlarında ışıkların etrafında haleler, ışık parlamaları görülebilir. Bu durum araç kullanmanızı zorlaştırabilir.
3. Yetersiz ışık şartlarında görme bulanıklığı olabilir.
4. Çoğu insan multifokal göz içi lenslere ameliyat sonrasında kısa zamanda uyum sağlar. Fakat bu lenslere uyum sağlayamayan kişiler de olabilir. Bu durumda göz içi merceğin değiştirilmesi ancak bir ameliyat ile olabilir.
Multifokal göz içi lensler olmadan da yakın ve uzak mesafeyi net görebilir miyim?
Monofokal göz içi lenslerin kırıcılık güçlerinin her iki gözde farklı olarak belirlenmesi ile bir göz yakını net görebilecek diğer göz ise uzağı net görebilecek şekilde ayarlanabilmektedir. Monovizyon adı verilen bu işlem ile günlük yaşantının çoğunda hastalar yakın ve uzak gözlüğünü ihtiyaç duymamaktadırlar. Her iki gözdeki farklı görme durumuna hastaların büyük bir çoğunluğu ameliyattan kısa bir zaman sonra adapte olmaktadırlar.